Zapomniany zabytek - wiatrak "Partlak"

Dyskusja dotycząca sołectwa Budzyń

Moderator: Admin

Zapomniany zabytek - wiatrak "Partlak"

Postprzez carbonado » So sty 29, 2011 10:41 pm

Nie wiedzieć czemu wiatrak nazywa się "Partlak". Pewnie od typu konstrukcji zwanej "paltrak". Ot zwykła literówka ;) Faktem pozostaje przede wszystkim bardzo dobry stan zachowania. Istniejące jeszcze gdzieniegdzie wiatraki drewniane (prócz skansenów) wyglądają jak mające się zawalić pod wpływem zwykłego wiatru konstrukcje szkieletowe, z których już dawno rozkradziono to co komukolwiek mogło się przydać. Dlaczego więc budzyński wiatrak zachował się w tak dobrym stanie? Stawiam na lokalny szacunek do historii :)

Szkoda, że nie zachowały się pozostałe dwa (trzy) wiatraki stojące kiedyś w Budzyniu (o kolejnym wiadomo tylko z przekazu ustnego - a ile było w ogóle nigdy się nie dowiemy). Dwa z nich znajdowały się na posesjach położonych przy dzisiejszej ulicy Przemysłowej. Młynu wykorzystującego energię parową na ulicy Dworcowej nie liczę :)

Paltraki to tak zwane wiatraki ruchome. Można było je obracać skrzydłami w kierunku z którego wiał wiatr co powodowało maksymalne wykorzystanie ruchu powietrza - jednego z dwóch czynników powodujących zarobek właściciela. Z zewnątrz widać że mamy do czynienia z rzadkim systemem stosowanym do obracania wiatraka. Mały wiatraczek, osie i zębatki powodowały jego obrót względem pionowej osi bez używania tzw. dyszla, którym tą czynność wykonywano ręcznie. Nie wiem w jakim stanie zachowało się wyposażenie wewnętrzne ale jeśli pozostało nienaruszone to chętnie zjadłbym chleb wypieczony na mące zmielonej w "Partlaku".
A dlaczego o tym piszę? Dlatego, że to jedyny z sześciu zabytków na terenie Budzynia, który właśnie stał się własnością Gminy. Reszta w linku poniżej.

http://chodziez.naszemiasto.pl/artykul/ ... ,id,t.html

Jakieś zdjęcia wkleję jak je znajdę, są "gdzieś" na dysku :)

To jest blok tekstu, który może być dodany do Twoich postów. Limit wynosi 255 znaków
Avatar użytkownika
carbonado
 
Posty: 88
Dołączył(a): N sty 31, 2010 9:18 pm

Re: Zapomniany zabytek - wiatrak "Partlak"

Postprzez carbonado » Cz mar 24, 2011 2:27 pm

Czy są już jakieś pomysły dotyczące wykorzystania wiatraka?

Załączniki
wiatrak.JPG
To jest blok tekstu, który może być dodany do Twoich postów. Limit wynosi 255 znaków
Avatar użytkownika
carbonado
 
Posty: 88
Dołączył(a): N sty 31, 2010 9:18 pm

Re: Zapomniany zabytek - wiatrak "Partlak"

Postprzez Admin » Pt mar 25, 2011 7:35 am

W chwili obecnej Gmina Budzyń ubiega się o dofinansowanie ze środków Unii Europejskiej. Po uzyskaniu dofinansowania wiatrak zostanie gruntownie wyremontowany i przeznaczony na cele edukacyjno-kulturalne.

Avatar użytkownika
Admin
Administrator
 
Posty: 66
Dołączył(a): Wt paź 27, 2009 9:29 am
Lokalizacja: Budzyń

Re: Zapomniany zabytek - wiatrak "Partlak"

Postprzez carbonado » So kwi 23, 2011 5:25 pm

Admin napisał(a):Po uzyskaniu dofinansowania wiatrak zostanie gruntownie wyremontowany ...


Czy remont przewiduje tylko jego zewnętrzną renowację czy pełną rekonstrukcję brakujących lub zniszczonych elementów potrzebnych do przywrócenia mu pełnej świetności? Podobno w środku zachowały się koła młyńskie oraz części mechaniczne potrzebne w procesie mielenia. Jeśli tak to jest to jedyna szansa, aby doprowadzić ten zabytek do pełnej świetności. Nie wyobrażam sobie aby został on "obity" nowymi deskami i na tym koniec. Jego wartość historyczna polega na zachowaniu prawie w nienaruszonym stanie wielu elementów, które po renowacji lub wymianie byłyby co najmniej niecodzienną i bardzo interesującą atrakcją historyczną, turystyczną, kulturalną, regionalną itd.
Jest kilka przykładów na piękne rekonstrukcje wiatraków w Polsce i myślę, że mając taką perełkę w garści czymś niewłaściwym byłoby nie wykorzystanie jej w pełni jej możliwości.
Wiadomo, że głównym kryterium tego przedsięwzięcia są oczywiście koszty. Brakuje kilka części mechanicznych z zewnątrz. Największą bolączką są jednak niefortunnie zrekonstruowane śmigła, które bardziej zniechęcają do jego oglądania niż gdy ich nie było. O ich funkcji napędowej nie wspomnę.
Powtórzę więc pytanie postawione na wstępie - czy remont przewiduje tylko jego zewnętrzną renowację czy pełną rekonstrukcję brakujących lub zniszczonych elementów potrzebnych do przywrócenia mu pełnej świetności?

To jest blok tekstu, który może być dodany do Twoich postów. Limit wynosi 255 znaków
Avatar użytkownika
carbonado
 
Posty: 88
Dołączył(a): N sty 31, 2010 9:18 pm

Re: Zapomniany zabytek - wiatrak "Partlak"

Postprzez Admin » Wt kwi 26, 2011 9:09 am

Zakres remontu zależny będzie od dofinansowania ze środków Unii Europejskiej jakie uzyskamy na remont.

Avatar użytkownika
Admin
Administrator
 
Posty: 66
Dołączył(a): Wt paź 27, 2009 9:29 am
Lokalizacja: Budzyń

Re: Zapomniany zabytek - wiatrak "Partlak"

Postprzez carbonado » Pt sie 19, 2011 8:06 pm


To jest blok tekstu, który może być dodany do Twoich postów. Limit wynosi 255 znaków
Avatar użytkownika
carbonado
 
Posty: 88
Dołączył(a): N sty 31, 2010 9:18 pm


Powrót do Budzyń

Kto przegląda forum

Użytkownicy przeglądający ten dział: Brak zidentyfikowanych użytkowników i 1 gość